Introduction
Një sistem numërimi përbëhet nga një grup simbolesh për të përfaqësuar numrat, dhe një grup rregullash për kombinimin e atyre simboleve.
Një numër është një koncept themelor i matematikës dhe përdoret për të numëruar, matur dhe etiketuar.
Task
Paraardhësit tanë të largët të rreth 20,000 viteve më parë duhet të kenë ndjerë nevojën për të numëruar:
- psh. barinjt kishin nevojë të dinin sa bagëti kishin dhe sa kthenin pas kullotës.
- Një fis tjetër psh, në armiqësi me një fis tjetër donte të dinte sa luftëtarë dhe sa armë mbetën pas betejës.
- disa kërkonin të dinin sa ditë ka viti, sa individë ka fisi, sa idivid ka familja, sa ushqime kishin, etj.
Njerëzimi për shkak të natyrës dhe sasive të shumta të gjërave përrreth u detyrua të “përdorë numurimin” në plotsimin e nevojave të tij.
Process
Një metodë tjetër më pak e përhapur e disave nga këto popuj ishte edhe numërimi me copëza guri (guriçka) të rrumbullakët ose jo.Metoda e guriçkave formoi bazën për sistemin e parë të shkruar të numërimit të dokumentuar në histori. Në mijëvjeçarin e katërt p.e.s. në Elam (Iran) llogaritësit patën idenë e përdorimit të formave të ndryshme prej balte të papjekur në vend të guriçkave për numërim.
Pothuaj në të njejtën kohë nga Sumerët (Mesopotamia e poshtëme) u shpik një sistem miks i numërimit me bazë 60 (5 x12 që përfaqësojnë gishtat e një dore me ciklet Hënore për një vit. Meqenëse Sumerët numëronin me bazë 60 sistemi i tyre ishte lehtësisht i ndryshëm: një gur i vogël tregonte për 1, një petëz për 10, një gur më i madh për 60, një petëz e madhe për 600, një top për 3600 e kështu me radhë.
Evaluation
Disa sisteme numerimi jane:
Sistemi Tally.
Sistemi i numërimi Tally është lloji më i thjeshtë i sistemeve të numërimit, dhe pothuajse sigurisht më i vjetri. Në këtë sistem numërimi, nevojitet vetëm një simbol dhe cdo numër përfaqësohet duke përsëritur atë simbol.
Me shpesh,ato përdoren për të mbajtur nën kontroll numrin e dukurive të ndonjë ngjarjeje. Simboli më i zakonshëm i përdorur në sistemet e llogaritjes është |. Ato zakonisht grupohen me pesë, ku somboli i pestë është I pjerrët dhe që kalon nëpër katër të parat ||||.
Sistemi hindu - arab.
Për të sqaruar vlerat e vendodhjes, numrat hindu-arabë ndonjëherë shkruhen në shënime të zgjeruara. Një shembull, duke përdorur numrin 32,569, tregohet si më poshtë.
32,569 = 30,000 + 2,000 + 500 + 60 + 9
= 3 x 10,000 + 2 x 1,000 + 5 x 100 + 6 x 10 + 9
= 3 x 104 + 2 x 103 + 5 x 102 + 6 x 101 + 9
Meqenëse të gjitha vlerat e vendit në sistemin hindu-arab korrespondojnë me fuqitë prej 10, sistemi njihet si një sistem bazë 10.
Conclusion
Fillimisht “numurimet” ishin të përafërta, konkrete dhe empirike më pas u bënë abstrakte e të sofistikuara, të mbuluar me cilësi mitologjike, etj. derisa shumë kohë më vonë u zhveshën nga mitet dhe u përgjithësuan për të arritur në formën që përdoren sot.
Sistemet me te perdorura te numerimit jane:
- Sistemi Tally
- Sistemi Egjiptian
- Sistemi hindu - arab
Sistemi i numërimit që ne përdorim sot quhet sistemi hindu-arab. Përdor 10 simbole të quajtura shifra: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 dhe 9.
Ky është një sistem pozicionimi pasi pozicioni i secilës shifër tregon një vlerë specifike.
Credits
Detyra shtepie:
- C'eshte nje sistem numerimi?
- Cilat jane simbolet e sistemit Tally?
- Si shkruhet numri 3,5,36 ne sistemin hindu - arab?